Strona główna / Glinojeck.info / Bitwa Warszawska na terenach gminy Glinojeck

Bitwa Warszawska na terenach gminy Glinojeck

data: 15 sierpnia, 2019

Bitwa Warszawska trwała od 12 do 25 sierpnia. Według zachodnich historyków uznana jest za osiemnastą,przełomową bitwę w historii świata (zatrzymanie ekspansji bolszewickiej na Polskę i Europę), Toczyła się na rozległym obszarze – od Włodawy nad Bugiem po Działdowo. Do jednego z mało znanych, ale znaczących epizodów zmagań z wojskami sowieckimi, które dotarły na północne Mazowsze, należą walki w okolicach Glinojecka.

VIII brygada kawalerii, która była w Drozdowie, otrzymała rozkaz skręce­nia na Glinojeck i posuwania się w kierunku północno-wschodnim jako kolumna lewa, na równej wyso­kości z piechotą wchodzącą w skład18 dywizji. Brygada zajęła Glinojeck 14 sierpnia o godz. 17, po krótkiej walce. Zostało wziętych 513 jeńców i 40 karabinów.Pracownicy cukrowni Izabelin postanowili własnymi środkami utrzymać w budynkach fabryki szpital polowyna l0 łóżek.

gen. Aleksander Karnicki

Gen. Aleksander Karnicki

Późnym wieczorem, gdy lewe skrzydło 18 dywizji piechoty znalazło się w Młocku, VIII brygada kawalerii była w miejscowości Sulerzyż i miała kontakt z piechotą lewego skrzydła.
W niedzielny poranek 15 sierpnia VIII Brygada Jazdy gen. Aleksandra Karnickiego wdarła się brawurowym atakiem na tyły IV Armii Rosyjskiej. Do Ciechanowa po ostrej walce z załogą, wojska nasze wkroczyły o godzinie 14-ej, zabijając 400-500 bolszewików, biorąc około 600 do niewoli i szerząc wśród bolszewików niebywałą panikę – pisał nie ukrywając dumy porucznik B. de Rosset. Kompletnie zaskoczone wojska sowieckie chciały się wycofać z miasta, ale na wszystkich drogach wjazdowych natrafiły na powstańców – informowała „Gazeta Poranna”.w

W Ciechanowie znajdował się sztab sowieckiej IV Armii. Szarża naszej kawalerii wprowadziła w szeregi bolszewików olbrzymie zamieszanie. Panika wśród wroga była tak ogromna, że dowódca Szuwajew uciekł do Mławy, a jego sztabowcy aż do oddalonej o prawie 100 km Ostrołęki. Najważniejszy osiągnieciem było to, że zniszczono sztabową radiostację– jedyną, którą na północnym odcinku frontu posiadali Rosjanie. Żołnierze generała Karnickiego zdobyli dwa samochody, bydło, wiele taborów, amunicji i broni oraz materiały techniczne i ważne dokumenty wojskowe.

Dywizja kawalerii po rozbiciu 481 pułku 84 dywizji strzelców w rejonie Malużyna i Goszczyc wzięła około 1500 jeńców, 5 dział i 18 ciężkich karabinów maszynowych, zostawiając za sobą 500 poległych bolszewików. Kawalerzyści jedną brygadą prowadzili całonocny pościg na Chotum, drugą na Glinojeck. Przez cały dzień trwały walki z mniejszymi i większymi częściami rozbitych dywizji sowieckich.

2

2W Strzegowie znajduje się krzyż i tablica upamiętniające miejsce potyczki która miała miejsce 21 sierpnia 1920. Na cmentarzu parafialnym w Malużynie, gmina Glinojeck, znajduje się zbiorowa mogiła polskich żołnierzy poległych 18 sierpnia w bitwie pod Malużynem.2

Z 20 na 21 sierpnia 1920 roku, na nocleg do Glinojecka ściągnął 201 Ochotniczy Pułk Szwo­leżerów. Mieszkańcy Glinojecka bardzo serdecznie przyjęli naszych żołnierzy. Były to pierwsze oddziały, które wkraczały do wiosek wprost po cofnięciu się nieprzyjaciela. Wzdłuż drogi przygotowane były pełne kosze lub fartuchy chleba. Witały ich rozrado­wane twarze i roześmiane oczy, wznoszono okrzyki.

Dziewczęta stroiły konie, broń i mundury kwiatami. Cieszyły się na widok barwnych ułanów, a starsze kobiety żegnały krzyżem mijające je oddziały. Mężczyźni służyli chętnie wskazówkami, przeprowadzali, objaśniali.

„Tym więcej odczuwaliśmy życzliwość tutejszych mieszkańców, ponieważ mieliśmy świeżo w pamięci nieżyczliwy stosunek pewnego procentu ludności w czasie naszego odwrotu pod Okuniewem.

W tym wszystkim jakżeż wymownie zawarte było – serce.”

Glinojeccy żołnierze w 1920 roku

1920 roku do armii (ochotniczej) wstąpili: Jan Koperski, Antoni Józefkowicz, Adam Murasiewicz, Wacław Drozdowski (z Zalesia).

Wacław Bielski – kawaler, szewc lat 43. Rozstrzelany 16.01.1945 r. na dziedzińcu ra­tusza w Ciechanowie. Pochowany w Glinojecku.

Zygmunt Broniewski ps. Bogucki, ur. 2 października 1890 w Glinojecku – syn dyrektora cukrowni. W czerwcu 1920 roku wstąpił do WP jako ochotnik (z przydziałem do 3 Pułku Ułanów). W sierpniu 1920 roku jego pułk rozbił sowiecki batalion piechoty pod Zabłudowem.









Źródło:
  1. Powiat ciechanowski w sierpniu 1920 roku. Dariusz Piotrowicz. Działdowo
  2. Gazeta Cukrownicza. Warszawa, sierpień 1920 roku.
  3. Bitwa Warszawska, t. II, Bitwa nad Wisłą 12.VII.1920 roku, ks. 1 cz. II,
  4. TATARSKI PUŁK UŁANÓW W OBRONIE PŁOCKA PRZED BOLSZEWIKAMI W SIERPNIU 1920 r. ZAPOMNIANE PUBLIKACJE -Grzegorz Gołębiewski
  5. Wieści Glinojecka.Henryk Bogusławski
  6. V – ARMIA W BITWIE WARSZAWSKIEJ. Zdzisław G. Kowalski
  7. Wikipedia wolna encyklopedia
  8. http://www.krzewy.pl/Rozwadowski.htm
  9. Stanisław Kwasieborski, Od Płocka do Korostenia – Wspomnienia z czasu służby ochotniczej w płockim szwadronie w 201 p. szwoleżerów. Głos Mazowiecki Nr. 59, 11.03.1936 r.
TAGI