,,Cud nad Wisłą”………i Wkrą

data: 13 sierpnia, 2015

15 sierpnia przypada 95 rocznica Bitwy Warszawskiej, jednej z 18 najważniejszych batalii mającej kluczowe znaczenie dla losów świata. Zwana jest ,,Cudem nad Wisłą”, gdyż przesądziła o losach Europy, a naszej Ojczyźnie pozwoliła zachować niepodległość.

Od 14 do 18 sierpnia boje toczyły się nie tylko nad Wisłą, ale także nad Wkrą. 12 sierpnia ukazał się rozkaz generała Tadeusza Rozwadowskiego (ówczesnego dowódcy Sztabu Generalnego), nakazujący V Armii powstrzymać przeciwnika w rejonie Pułtuska i Starego Gołymina, bronić przepraw na Wkrze aż po Glinojeck, a kawalerię skierować w rejony Szreńska. Obecność polskich żołnierzy na tym terenie okazała się zaskoczeniem dla wojsk sowieckich. 13 sierpnia polskie radiostacje przechwyciły rozkaz Tuchaczewskiego, nakazujący 14 sierpnia rozpocząć natarcie na Warszawę. W związku z tym V Armia otrzymała rozkaz przekroczyć linię Wkry i uderzyć prawym skrzydłem na Modlin, Blędostowo, Pokrzywnicę. Natomiast lewym na Gołymin. Jednocześnie prowadzić wypady na: Raciąż, Glinojeck i Ciechanów.

VIII Brygada Jazdy gen. Aleksandra Karnickiego 15 sierpnia zaatakowała tyły IV Armii rosyjskiej, która posuwając się od Glinojecka, dotarła do Ciechanowa. Zniszczyła urządzenia wroga i wprowadziła w panikę w jego szeregi.

14 sierpnia o godz.17 – VIII Brygada Kawalerii stoczyła walkę  z sowietami. Zajęła Glinojeck. Do niewoli zostało wziętych 513 jeńców. W cukrowni został urządzony szpital wojskowy dla polskich żołnierzy.

Proboszcz Glinojecka – Stanisław Augustyński (administrujący w tym czasie parafię Dziektarzewo), pisał do Kurii Diecezjalnej: „zachowanie Rosjan było różne”. Najczęściej grabili miejscowe społeczeństwo. Szczególnie dwory i gospodarstwa. Skradzione zostało wyposażenie kościoła.

Młodzież z Glinojecka i okolic sama zgłaszała się do wojska. Zginęli m.in. Antoni Józefkowicz (z Glinojecka) i Wacław Drozdowski (z Zalesia). Przeżyli: Wacław Bielski (zginął 25 lat później rozstrzelany przez Niemców) oraz Adam Murasiewicz, (po II Wojnie Światowej był dyrektorem cukrowni w Ciechanowie).

1920 rok

Uroczysta odprawa organizacji wojskowych działających w Glinojecku POW
(utworzonej w 1914 r. z inicjatywy J. Piłsudskiego),
Związku rezerwistów Wojskowych i Organizacji Młodzieżowych „Strzelec”.

 

Źródło: Grzegorz Gołębiewski - "TATARSKI PUŁK UŁANÓW W OBRONIE PŁOCKA PRZED 
        BOLSZEWIKAMI W SIERPNIU 1920 R. ZAPOMNIANE PUBLIKACJE"
        Henryk Bogusławski - "Wieści Glinojecka"